Logboek deel 109

Een tijdsbeeld van de voorstelling 'olwiefkenijs'en de rare ideeën van een gepensioneerde dorpsdirigent.

1 Olwiefkenijs

Mijn blog bestaat de laatste periode uit een drieluik. De voorstelling 'òlwiefkenijs' en als er geen nieuws is dan een algemene beschouwing van de afgelopen week. Het zal niemand interesseren hoe mijn week was maar het is ook meer voor mezelf om later nog eens op terug te kijken, als een goed narcist behoor je dat te doen. Ik luister ook veel naar mijn eigen muziek en vind mezelf dan goed. Ik deed dit ook als kleuter met mijn tekeningen en als je het werkstukje later dan nog eens bekeek dan dacht je...Goh was ik dat, hoe kon ik zoiets...en geneer je je dood.

Maar ja...als je er zo'n levensbeschouwing op na houdt dan durf je niets meer.De spreuk zegt immers 'Audaces fortuna iuvat' het geluk is voor hen die durven.  Je komt er in het leven snel achter dat er veel meer mensen rondlopen, die nog slechtere dingen op straat gooien en je vindt ze in alle kringen. Het curieuze is dat dit vaak wordt ondersteund met een dikke subsidie. Er zal nu een bond van belastinghouders komen die dit eens onder de loep neemt, want er is totaal geen controle waar al het subsidie-geld blijft. Ik schreef al in 2006 over de subsidie maffia in het Oldambt. 'Alterius non sit, qui suus esse potest'...wie zijn eigen meester kan zijn, moet niet afhankelijk zijn van een ander en zo zouden er meer mensen moeten denken.

Het was me het weekje weer wel...Als er één de economie op gang brengt ben ik het wel. De vorige week nog een aantal bekeuringen voor te hard rijden, wat ik al van me af heb geschreven en deze week belde mijn zoon met de mededeling 'Pa help me, ik zit met de auto in de sloot' Ik zeg: "Nou maar goed dat je een zwemdiploma hebt." Gelukkig goed afgelopen alleen kostte het me vier nieuwe banden, die ik zonder na te denken met een rood hoofd op het moment suprême weg gaf.

2 Het verhaaltje in het Grunnegs.

Het gaat over mijn stamboom vanaf 1250. Mijn familie leefde in meerdere dorpen in het oude Reiderland. Het zijn nu de verdronken dorpen in de Dollard. Olwiefkenijs betekent familie-berichten. Mijn stamvader heette Pude en moeder was Toaveloakster. Deze naam is generatie op generatie zo gebleven. Kinderen heetten dan weer Pude van Pude en als ze een vrouw kregen werd deze weer Toaveloakster. Het woord toaveloakster betekent 'nieuwsgierig mens.'

De Buusdouk

De buusdouk kwam in algemain gebruuk ombie 1400. n Oetvinnen van Jan Neus en Noatje Snoef oet Potkaaste. Jan Neus was de eerste in t loug dij de buusdouk verhandelde. Èlk pruit der over, ze stonnen in riege. Hai haar t mooi aan loop, mor Noatje kon der meer mit schoede oetdroagen as Jan der mit woagen inmìnde. Heur mouder was netzo, n rioaltje mit n groot gat in haand. t Woord ging dat ze Noatje haar oplopen. Ze hèt n tied had dat ze mit kont op loop was en hèt toun mit vout in geude zeten. Noatje was van n aander, n wild vremde. Proat ging dat ze van  n natuurkundege was mor t was boer Hoan. Dij haar heur mit t jongk zet. t Wicht was hom tou bèk oetsneden.t Olmìns kreeg heur nog hail loat...n uur of haalf èlf. Noatje was ainegste en vanzulm flink over t peerd tilt en ook al vroug vluchteg, zat al vroug op t raand van t nust. Dat hèt Jan Neus de das om doan. Baide vraauwluu hebben hom noakent oettrokken hai haar gain hemd meer om t gat.

Potkaaste zei men vroeger tegen OudeSchans.
Buusdouk = Zakzoek

3 Mondstuk voor de klarinet

Echt waar...Ik zie door de bomen het bos niet meer. Je zit met de vraag...welke klarinet moet ik nemen en welk mondstuk past bij mij. Er wordt op het internet mondstukken en nog eens mondstukken aangeboden. Als je alle mondstukken wilt uitproberen ben je drie jaar verder. Je kunt alles lezen over mondstukken op het internet en het is leuk om te weten waar de baffle zit en de tip-opening maar in de praktijk heb je er niets aan. Het is een persoonlijke kwestie. Ik zal het volgend verhaaltje vertellen.
Op het conservatorium in Groningen in de jaren 60 van de vorige eeuw werd er geen woord gerept over mondstukken en ook niet over klarinetten. Toen ik voor de leeuwen werd geworpen in Duitsland bij de Amerikaanse soldaten kwamen ervaren spelers op me af en we hadden het in die tijd over de grote jongens Klaus Döldinger, King Curtis, soul muziek en nog veel meer en...we discussieerden over mondstukken. Ik blies na aanraden op een Otto Link het was voor mij een openbaring...hadden ze in Nederland in het noorden daar nog nooit van gehoord?...liepen ze toch achter op de rest?  Toen ik in aanraking kwam met Heinz Kübler de saxofonist die de bühne liet trillen als hij een lage bes blies op zijn tenor sax kocht ik direct een Berglasen baan 120. Ik wilde ook zo blazen...nou...dat was wennen...blazen en nog eens lange noten blazen. De hele mond deed je zeer... maar doorzetten...en dat is nou net mijn advies. Je stelt je eerst een sound voor en je koopt een mondstuk die dat kan en dan oefenen en dan jaren en jaren plezier hebben. Ik blaas dus het liefst ook op de klarinet met een zo groot mogelijke tip-opening. Ik las Benn Schille in Zweden maakt nog grotere openingen en ben heel nieuwsgierig naar zo'n  mondstuk. Trouwens ik ben ook benieuwd naar zijn klarinetten...één nadeel...duur. Ik hou het bij mijn juweeltjes van vroeger en het is een plezier hier mee te experimenteren. Momenteel blaas ik op een Leblanc Opus klarinet. Ik zoek ook naar een geschikt mondstuk want ik wil de sound , vooral in de laagte, benaderen van een Schille klarinet. Dus...eerst de voorstelling...zo wil ik blazen en dan uitvogelen met welke middelen kan ik het bereiken. Dat is mijn advies.


Groetjes
John Hoekman

Logboek deel 109

Het reclamebord

Een tijdsbeeld van de voorstelling 'Olwiefkenijs' en de rare ideeën van een gepensioneerde dorpsdirigent.

Het was me het weekje weer wel...ongelooflijk... twee bekeuringen voor te hard rijden in de stad. Ik kom als Ommelander nooit in de stad en als je er komt wil je toch ook flink meedoen met het verkeer en niet als een ouwe knakker of zondagsrijder nagewezen worden. Ik heb nu besloten nooit meer naar de stad te gaan...de stad kunnen ze voor mijn part zelf houden. 

Het rouwproces was snel voorbij want als je op een Leblanc Opus klarinet mag blazen verdwijnen alle zorgen. Ik vond het ook indrukwekkend hoe een man zonder zorgen tussen de demonstranten in Turkije op een piano begon te spelen. Iedereen vergeet dan even alle nare dingen, dat is toch wel het mooiste van muziek. Dit moesten ze meer doen vooral in oorlogsgebieden, midden tussen de vechtende partijen een mooi concert geven, zo van hé jongens kom er allemaal es even bijzitten, het leven kan zo mooi zijn.

 Het wekelijks verhaaltje in het Grunnegs uit de voorstelling 'olwiefkenijs.'

Het gaat over mijn stamboom vanaf 1250. Mijn familie leefde in meerdere dorpen in het oude Reiderland. Het zijn nu de verdronken dorpen in de Dollard. Olwiefkenijs betekent familie-berichten. Mijn stamvader heette Pude en moeder was Toaveloakster. Deze naam is generatie op generatie zo gebleven. Kinderen heetten dan weer Pude van Pude en als ze een vrouw kregen werd ze weer Toaveloakster.

Pude en Jaarfke in het Grunnegs

Pude haar n kameroad Jaarfke Wiepkes oet Zuudbrouk. Jaarfke ston bekend om zien prophecijen. Jaarfke zag dingen dij der nait waren. Hai voarde mit zien bootje van Winschoot noar Blijham en onder t voaren zag hai t woater veraandern in gruin laand. Hai voarde gewoon deur over t laand tussen de heu-oppers deur. "Mor goud dat hai in n bootje zat" zee Toaveloakster..."Ik zat lèst tot haals tou in t kreus."

Stientje van kraaierspoul achter Sibboeren zag ze vlaigen. Ze zag mìnsen op zeefkes deur de lucht vlaigen. Och zee Toaveloakster, dat binnen aal verhoalen van de widde wieven.

Pude zat der vol van en s'nachts begon hai der over te dreumen. In deurzichtege klaiden daansten de widden wieven om hom tou. Pude vuilde zuch net as n kat dij ze over rogge strieken, steert ging hom aal hoger stoan. Pude steeg onhoog en vloog in zien dreumen op n bezemsteel deur de lucht, Stientje achterop. Opains raip ze: "Het tocht hier." "Moust dien jas aansom aantrekken, knopen noar achtern" ruip Pude...en door vlogen ze weer hìn. Opains glee Stientje van bezemsteel oaf. Pude keek noar beneden en zag heur doar liggen mit de widde wieven om heur tou...Doar lag Stientje. Pude as de bliksem derhìn..."Gon mor nait kieken zee der aine ze hèt kop ter verkeerd op stoan."

Veel van de wonderbaarlijke dingen die gebeurd zijn in het Oldambt, Reiderland en Westerwolde werden al ver voor die tijd voorspeld door de grote profeet Jaarfke.

Het waren volksverhalen die altijd in het Gronings op de volgende manier begonnen. 'Veur joaren is t gebeurd.' De zogenaamde stuiverboekjes waar venters mee langs de deuren gingen werden gretig afgenomen. De verhalen werden toegeschreven aan de grote profeet van het Oldambt Jaarfke. Een profeet stond hoger in rang als een wikwief (waarzegster)Zo was er een Stientje van Kraaierspoul die toen al voorspelde dat mensen in zeefkes(vliegtuigen)door de lucht zouden vliegen. Meldine van Zoltkamp voorspelde dat er grote zijlen (sluizen) kwamen en het is allemaal uitgekomen. 

De Klarinet

Even weer met de beide benen op de grond en zonder bruggetje over naar het onderwerp 'de klarinet.' Mijn werkplaats is nu officieel, het bord hangt voor het huis. De opening is sober gehouden, alleen de buurman was erbij voor de goedkeuring of het ook waterpas hangt..

Het geeft enorm veel voldoening van een oud meestal verwaarloost juweeltje een zo goed als nieuw instrument te maken. De kenners zullen het niet met me eens zijn maar ik blaas net zo lief op een gerestaureerd instrument uit de jaren '50 als een polysymetrisch geboorde klarinet van nu. Je moet bedenken dat de instrumenten die ik inkoop vroeger meestal de beste in hun soort waren. Sommige student instrumenten zijn ook goed vooral de Getzen student bevalt me erg goed. Ik blaas nu op een Leblanc Opus en dat is met recht het paradepaardje van Leblanc. Super instrument, intonatie top, je kunt er alles mee doen en de glissando's glijden er zonder moeite uit. Ik blaas op een Goldtone 2 mondstuk en een goedkoop Chinees rietje. De rietjes uit China zijn niet allemaal super. Ik heb er nu verschillende geprobeerd en een paar merken zijn echt goed te gebruiken. 

Leblanc en Noblet waren in het midden van de achttiende eeuw twee aparte Franse bedrijfjes. Leblanc kocht Noblet omstreeks 1904 en bleef deze klarinetten maken onder de naam Noblet. Precies 100 jaar later in 2004 kocht Stainway/Selmer het bedrijf Leblanc en zo kom je weer bij Selmer terecht. Je kunt wel stellen dat omstreeks 1900 alle Franse bedrijven naar Amerika verhuisden.

Leblanc was s'werelds toonaangevende fabrikant van houtblaas instrumenten en produceerde onder de merknamen Leblanc, Noblet, Martin, Holton. Getzen werkte weer voor Holton en liet na een brand de klarinetten maken in Europa door Selmer, onder de naam Getzen. In 2004 ontstond de Conn-Selmer Inc.

Ik heb nog een Getzen de Luxe in huis en voor mij staat vast dat het een goede Selmer is. De klarinettenwereld bestaat niet alleen uit de familie Böhm-klarinetten want in Duitsland en de Oostbloklanden spelen ze op de Duitse Oehler klarinetten en dan praat je over een heel andere klarinet.

Groetjes

John Hoekman

Logboek 108

Een tijdsbeeld van de voorstelling 'olwiefkenijs' en de rare ideeën van een gepensioneerde dorpsdirigent.

De voorstelling 'Òlwiefkenijs' is aan het dutten. Ik ben er niet veel mee bezig, even laten rusten, wel af en toe notities maken van de humor op straat. Ik stond laatst achter een boerderij met een boer te praten, die staan meestal achter de boerderij, toen zijn vrouw hem riep: "Moust thoes kommen." waarop de boer tegen me zei: "Ik mout weg... mien zwien piept."  

De economie

Wat een ellende...De EU ambtenaren hebben het moeilijk, geen dag vrij, zelfs op zondag zijn ze hun geld aan het tellen. Ze komen er niet doorheen en wij moeten nog meer bezuinigen de economie moet er weer bovenop. Rutte zei doe maar rustig aan, niet zo somber dat komt pas in 2014. 

Merkel was al aan de praat met China over de zonnepanelen, die zijn te goedkoop, het moet duurder, maar de Chinees kon geen Duits verstaan. 

Er komt straks ook een extra gas-tax op oude huizen, die verslinden teveel gas. t'Is opgezet pandoer zei mijn buurman...eerst pompen ze gas uit de grond dan komen er scheuren in de huizen en dat verhoogd dan weer de omzet...Ja... kreunde mijn buurman ...Je moet maar hoog opgeleid zijn...Dij verzinnen dij trucjes, een gewoon mìns komt doar nait op. Ik zei: "Nog nait ze gek, noaber, je hebt t zwien zeker piepen heurd" 

Het wekelijks verhaaltje in het Grunnegs uit de voorstelling 'olwiefkenijs.'

Het gaat over mijn stamboom vanaf 1250. Mijn familie leefde in meerdere dorpen in het oude Reiderland. Het zijn nu de verdronken dorpen in de Dollard. Olwiefkenijs betekent familie-berichten. Mijn stamvader heette Pude en moeder was Toaveloakster. Deze naam is generatie op generatie zo gebleven. Kinderen heetten dan weer Pude van Pude en als ze een vrouw kregen kreeg die de naam weer van Toaveloakster.

'Ólwiefkenijs' in het Grunnegs

Pude haar altied kop tou deur oet, ging voak noar Stockdörp in kroug van Jan Sloek...n bokje smoren. Pude kon ook nait bèst in  t laand blieven. Hai haar doar n gezelschop magie Lèmperd oet Potkaaste. Magie was wat lös aan t rouer. Noaber zee: "denk t er om Pude vremd goan kin gain winnoars. "Och" zee Pude din..."mitdoun is ook belangrieker as winnen."  Toun op zekere dag de stòrm weer deur t Raiderlaand hoelde en Donar op zien striedwoagen over de wolken dunderde brak de diek bie Jansum. De diek brak altied bie Jansum en de mìnsen nuimden dat 'Jansums-gat.' Magie vernam niks...n dik stuk in de kroag lalde ze het laid: "Doar achter diek is t woater, doar achter diek stroomt de Eems."

"Was t mor zo" ruip kastelain "ik ston der al mit vouten in." Magie was zo doen ze zat op n teems in 

t schuutje te pissen en ruip  "t Zal mie es nij doun, tou wat gat het  nou weer oetkomt." 

Altied kop tou deur oet = was nooit thuis

n Bokje smoren = een (Bokma) borreltje drinken.

Nait bèst in t laand blieven = vreemd gaan.

Wat lös aan trouer = nam het niet zo nauw met de mannen.

n Teems = een zeef op een melkbus.

De klarinetten en Selmer

De merken...Je ziet door de bomen het bos niet meer. Conn-Selmer, Buffet Crampon en Leblanc zijn toch wel de westerse marktleiders. Vele kleine en middelgrote bedrijven zijn wel door de één of ander overgenomen. Conn-Selmer produceert en distribueert zijn producten onder verschillende namen waaronder de houtblaas-instrumenten zoals Amstrong, Artley, Leblanc, Holton, Vito, Conn-Selmer,Noblet en meer.

Mijn voorkeur gaat nu tijdelijk uit naar Getzen. Getzen werkte vroeger omstreeks 1940 bij Holton en begon in 1949 een eigen bedrijf. Na een brand liet Getzen klarinetten bouwen in Europa o.a. bij Selmer. Ik heb deze week een pracht instrument aangekregen uit Amerika namelijk een Getzen de Lux, nog niet geprobeerd maar ziet er veelbelovend uit en is op het eerste gezich een luxe Selmer. De volgende week krijg ik nog een super-instrument van Leblanc. De leblanc Opus het vlaggeschip van Leblanc dus vol verwachting klopt mijn hart. Conclusie : Selmer is goed en Getzen tijdelijk mijn favoriet.

Groetjes

John Hoekman