Logboek deel 76

Een oude Rudolf Uebel klarinet gemaakt in de DDR.
(Kanaal John Hoekman Youtube)

Een tijdsbeeld over de voorstelling ‘olwiefkenijs’ en…de rare ideeën van een gepensioneerde dorpsdirigent.

De componist

Het was me het weekje weer wel…Ik kreeg een telefoontje van een vriendelijke man die vond dat zijn muziekwerken maar eens de wereld in moesten. Hij belt, zo zei hij, naar jan en alleman om zijn boodschap te verkondigen. Men noemt dat netwerken en het is volgens mij wel de manier. Je komt vanzelf iemand tegen die wat voor je kan betekenen, maar pas op…ook personen met dollartekens die wel raad met je weten.

Op internet verschijnen steeds meer sites op dit gebied en sommige zijn best leuk, alleen het kost een paar centen. Jouw lied komt dan inderdaad op meerdere (internet en regionale) radiostations en je hoopt dan maar op…de doorbraak. Nou…dat gebeurd net zo vaak als de staatsloterij winnen. Einde lied …portemonnee leeg.

Ik heb deze week een ander publiek gekozen namelijk de buurman zijn pony’s. Paarden zijn namelijk muzikaal en horen zeven keer beter en meer dan de mens. Op Youtube (kost niets) staat een filmpje van mij en daar zit ik tussen de pony’s klarinet te spelen…man…man…wat een trouw publiek. Er was zelfs één die gaf me onder het spelen spontaan een kus. Ze staan allemaal om je heen…kwispelen met de staart van blijdschap of iets anders en dat geeft een goed gevoel. Ik zal dit zeker vaker gaan doen en denk zelfs om een klarinetconcert voor pony’s te schrijven.

Anoniem

Een andere persoon mailde mij over mijn blog en je raadt het nooit…anoniem…Als je begint te lezen en er staat boven…anoniem…dan krijg je al een brok in de keel. De man schreef niets negatief maar… dan nog…Een tweede mail volgde en daar moest hij even kwijt dat hij saxofoon en klarinet speelt en wel op het Europese merk ‘Selmer,’ maar... schreef anoniem de Chinese instrumenten zijn ook niet slecht. Nou dat weten we dan ook weer…

Ik wil hier nog wel iets aan toevoegen.

Je hebt klarinetten met een Duits systeem en een Frans systeem. Het Duitse systeem werd pas goed ontwikkeld door een zekere meneer Oehler en pas later werd de Franse klarinet ontwikkeld door, van huis uit een fluitenbouwer, meneer Böhm. De Belg Albert ontwikkelde ook een Duits systeem (Albert systeem) maar klonk toch weer anders dan een Duitse Oehler klarinet.

Er was een tijd dat de Duitse symfonieorkesten geen klarinettisten in dienst namen die op een Böhm systeem speelden. De klankkleur en het karakter en de toonkwaliteit vonden ze enorm belangrijk, daarmee konden de orkesten zich ook onderscheiden. De Böhm klarinet had een heel ander karakter…kouder en killer. Ook de beroemde oude Amerikaanse Jazz grootheden speelden op een Duits systeem. Velen stapten later over op een Böhm systeem en heden ten dage maakt het niemand nog wat uit waar ze op spelen…mensen zijn geen paarden.

Wat heeft dat nu met China te maken…

De mens is afgedwaald van de normen en klankkleuren het gaat nu om de Dollars.. De Uebel klarinet, die een oeroude traditie heeft in Duitsland wordt nu gebouwd in China. Misschien in de fabriek van mijn vriendin ‘Venus’ wie zal het zeggen. Waar blijft de nuance in karakter en klankleur waar vroeger de Duitse orkesten op selecteerden. Ik moet echter wel bekennen dat veel Azië instrumenten enorm goed zijn, maar een karakter instrument zoals de oude Duitse houten klarinet mis je toch wel een beetje. Nee…praat me er niet over…de pony’s zullen het verschil zeker horen!

Groetjes
John Hoekman

Logboek deel 75

zeer oude klarinetten

Een tijdsbeeld over de voorstelling ‘olwiefkenijs’ en…de rare ideeën van een gepensioneerde dorpsdirigent.

Het is vandaag 19 Augustus 2012. Het is 08,30 uur en 32 graden Celsius achter mijn huisje. Men verwacht dat het tegen de middag zal stijgen naar de 40 graden… nou dan loop je niet zo hard toch?

Mijn nieuwe klarinetten-hobby

Mijn klarinetten inkoopvirus neemt zodanige vormen aan dat ik moet oppassen dat het geen verslaving word. Ik verslind de geschiedenis van de klarinet als nooit tevoren. Man…man…wat interessant maar… af en toe zie ik door de bomen het bos niet meer. Ik zal proberen op eenvoudige wijze iets te schrijven over hoe dat in de omringende landen ging en de vraag rijst dan waarom wij dat nooit klaar hebben gekregen in het Grunneger laand.

De Duitsers

Het waren vroeger hoofdzakelijk familiebedrijfjes in Zuid Duitsland/Oostenrijk/Böhmen/Tjechië die op vernuftige wijze meesterstukjes maakten. Ik blaas zelf al jaren op een Frits Würlitzer klarinet en deze klarinet stamt uit zo’n dynastie.

De Fransozen

Daarnaast waren en zijn het de Fransozen die goede instrumenten bouwden. In tegenstelling tot de Duitse familiebedrijfjes waren dit ook goede zakenlui die uitgroeiden tot grote firma’s met grote namen zoals Buffet Crampon…wat tot op heden de grootste naam is in deze industrie, maar ook de firma Couesnon had in het midden van de 19^e eeuw al 700 werknemers in dienst.

Toen ontstond er een tijd dat de Franse bedrijven gingen fuseren met andere bedrijven en ook onder andere namen gingen produceren en natuurlijk ook in het buitenland. Je kunt wel stellen dat alle grote Franse namen op de één of andere manier met elkaar van doen hadden…en…het kon niet uitblijven Azië kwam ook in zicht. Amerikaanse zakenlui lieten rond 1900 onder eigen naam al klarinetten bouwen (zoals de Carl Fischer klarinet) bij Buffet Crampon en deze betrok de applicatuur weer van de firma Schreiber uit Duitsland…nou blik daar nog maar eens door.

In tegenstelling tot vroeger waar men in het Duitse 400 tot 500 klarinetten bouwde per jaar worden er nu 2000 per dag gebouwd en dan spreek ik alweer van 30 jaar geleden. (de cijfers zijn niet de exactste cijfers hoor)

Ik mocht het genoegen hebben, toen ik in Ingolstad (Z.Duitsland) in café Hochhaus muziek maakte, om zo’n werkplaatsje te bezoeken. Ik ontmoette daar omstreeks 1965 twee stokoude mannetjes, die met een eeuwige grijns op het gezicht, in een rommelig werkplaatje de mooiste instrumenten maakten...Zulk soort mensen hadden vaak een zoon of meesterknecht die de zaak dan overnam en zo tref je één familienaam aan op veel klarinetten maar met verschillende voornamen zoals Frits, Herbert of Arno Würlitzer of Arthur of Rudolf Uebel en ga zo maar door. Deze klarinetten en zo ook de namen Hammerschmidt en Warschweski zijn nu allemaal aan de prijzige kant en… de verleiding is dan ook groot als je ze op marktplaats tegenkomt. Jammer is dan dat je een klarinet koopt waarvan het bovenste deel van Hammerschmidt is en het onderste deel van Kholert maar ja dat is het risico…en het begint er op te lijken dat dit soort dingen mij alleen overkomt.

Deze hobby zal nog wel een poosje aanhouden en het lijkt me leuk deze verzamel-instrumenten te reviseren, opnamen te maken en dan floep op Joe-tjoep te zetten.

De voorstelling ‘olwiefkenijs’ over de Grunneger geschiedenis gaat in oktober weer van start. Ik vind het jammer dat men hier in Grunnen in 2000 jaar tijd niet in staat is geweest een eigen muziekstijl te ontwikkelen zoals Tiroler of Schotse muziek. Een muziekstijl waar je direct aan kunt horen dat het uit Groningen komt en wat je ook vrolijk stemt. Er zijn liedjes genoeg met mooie Groninger teksten maar je mist een herkenbare Groninger stijl en nog niet gesproken over Grunneger muziekinstrumenten…zijn de Tirolers dan muzikaler of hadden ze meer tijd?
De politiek is wel in staat steeds te harrewarren maar een cultuurlijn uit te stippelen voor de lange termijn zit er niet in, te druk met andere zaken zoals projecten waar het meer om de subsidie gaat als om het project zelf en ook synergie (hun taalgebruik) is nergens te vinden.
Groeten
John Hoekman

Logboek deel 74

De dorpsjongs oet Faarmsom ombie 1955-60

Een tijdsbeeld over de voorstelling ‘Òlwiefkenijs’ en de rare ideeën van een gepensioneerde dorpsdirigent.

Ik heb deze week mijn twaalfde klarinet gekocht via marktplaats en niet één was in goede doen maar vier zijn helemaal gereviseerd en klaar voor de verkoop… nou ja verkoop?...daar zit ik een beetje mee, bij het woord verkoop denk je aan handel en handel is niet mijn sterkste kant daarom heb ik deze week een stout plannetje uitgedokterd.

Mijn idee

Klarinet-les geven bij jou thuis in je eigen vertrouwde omgeving, kopje thee koekje erbij en als je 20 lessen met mij volhoudt krijg je de klarinet gratis…niet een nieuw Chinees goedkoop dingetje (zegt niets over de kwaliteit...hoor) maar een gereviseerde Europees kwaliteits-instrument die zijn waarde houdt. Alleen het nieuwe aangepast mondstuk schaf je zelf aan maar dat zal de pret niet drukken.
Twee keer per maand les dan wordt je niet overbelast. Maak je de 20 lessen binnen 10 maanden niet vol dan moet je het instrument weer afstaan…nou dat is toch een deal. Na een jaar kun je ook gemakkelijk overschakelen naar een wat populairder instrument namelijk de saxofoon en dat is dan, zoals de Engelsman het zegt een piece of cake.

Het lesgeven

Eén nadeel voor mij… dat ik dan misschien weer de hele week aan het lesgeven ben…en dat is dan misschien weer niet zo gezond voor mijn geest. Ik ben namelijk ook hoefsmid en hoefsmid zijn in de vrije natuur met pony’s erbij is toch heel wat anders als Hansje Klein voor de zoveelste keer aanhoren.
Is die vent ook nog hoefsmid? dat is toch geen combinatie?…Ja… zo kan het vergaan als je dingen gaat doen waar je zin in hebt. Mijn hoefsmid gedoe is een uit de hand gelopen hobby en ik kan zeggen naast de muziek een welkome afwisseling, maar…vooruit…om de klarinet een ‘push’ te geven…vier keer een uurtje per week weer muziekles geven moet mogelijk zijn.

Waarom de klarinet?

Ik ben als 10 jarige knaap door toeval bij de muziekvereniging terecht gekomen. Je zou kunnen zeggen van de straat geplukt…We waren als echte dorpsjongens (zie foto) ‘ombie’ 1960 aan het hangjongeren op ons plein… het Pijpplein… in Farmsum, een aangrenzend dorp van Delfzijl, toen één van de jongens beweerde dat je gratis een klarinet kreeg als je lid werd van de muziekvereniging. We waren met zijn tienen en voor dat we er om dachten hadden we van de meester Johan Schelhaas allemaal zo’n ding in de mond…dat was letterlijk en figuurlijk lachen geblazen.
Trouwens iedere avond hadden we wel iets…De knapenvereniging, pingpongen, de voetbalvereniging en daar kwam dan nu ook nog bij de muziekvereniging. Ja… we waren nauw betrokken bij het sociale gebeuren…appeltjes gappen en ‘kruudhoorns’ stelen bij de domie.

De muziek verliep, tegen de zin van mijn opa die boer was, zo voortvarend dat ik muziek wou gaan studeren. Na een paar jaar HBS mocht ik van mijn opa wel muziek studeren maar eerst een vak leren op de ambachtsschool. Ik kon gelukkig direct een klas overspringen en kwam in aanraking met de vijl, toen onder de jongens een vervloekt handwerk-instrument, maar deze vaardigheid kon ik jaren later best gebruiken op mijn cursus hoefsmid…hoe kan het toch allemaal zo lopen.

De voorstelling ‘Olwiekenijs’

De voorstelling heeft nog steeds vakantie en nieuwe ideeën en fantasieën spelen al weer door mijn hoofd o.a. een fijn klarinetten-nummer…Òlwieknijs gaat over de geschiedenis van mijn familie in Noord/Oost Groningen en één van mijn familieleden van omstreeks 1750 kan best in mijn fantasie eens trouwen met een rondtrekkende muzikant. Deze meneer heet toevallig ‘Denner’ die al blazend op zijn chalumeau dacht hé…ik zet er een klep op…en zo ontstond de klarinet. Ik zit te denken aan een paar grappen en gekkigheden op mijn toetertje en de voorstelling krijgt er weer een hoofdstukje bij.

Groetjes
Tammo