Logboek deel 116

Het Duits systeem



Een tijdsbeeld over de voorstelling 'olwiefkenijs' en de rare ideeën van een gepensioneerde dorpsdirigent in een drieluik-blog.

Woldendorp 12-okt 2013 temperatuur 10C en nog steeds mooi weer voor de tijd van het jaar doch af en toe een regenbuitje. Het gras voor de pony s wordt schaars. Ik denk net als het vorig jaar dat ik kan maaien tot 1/11/13.

Olwiefkenijs

De voorstelling gaat prima, afgelopen woensdag was ik in Siddeburen (prov.Groningen) aantal bezoekers om en bij de 40 mensen. Alles ging goed vanaf het begin tot het eind. Ik heb zelf geen aan- of opmerkingen en dat wil wat zeggen, alhoewel ik wel bezig ben het door b.v. een act, verkleden typetje nadoen meer beweging in het geheel te scheppen.

Stientje van Kraaierspoul was een profeetsker die eens achter Siddeburen leefde.
Een profeet is iemand die voorspellingen doet over veranderingen in het land, over oorlogen en vorstenhuizen enz. en een waarzegster is iemand die meer op personen is gericht. Ik vroeg aan de zaal of ook iemand ooit had gehoord van Kraaierspoul, misschien een gehuchtje of een sloot die naar haar vernoemd is en....tot mijn grote verbazing wist een oudere man iets te vertellen over Kraaierspoul. Ik kon het niet goed verstaan maar de naam Kraaierspoul was de man niet onbekend. Hij zal wel de laatste persoon zijn die er iets over weet en ook deze myte zal verdwijnen. Volgende week woensdag naar Finsterwolde en daar verheug ik me op.

Een gedichtje/liedje in het Grunnegs.

Jan Roos de zanger oet stad
As t in kop schoot ging hai op pad.
Zong hai de verskes mit veul gedou
van Zoltkamp tot Dollert tou.

Schurreldouk en schoede nog veur
stonnen de mouders te schoatern in deur.
Jan Roos de zanger oet stad
verbrak de sleur, hai was weer op pad.

Stok omhoog zong hai Verdi en Bach.
De mìnsen laggen din slap van de lach.
Körtbainen waren drok...wat een gejoul
din pakte zien stok en huig om zuch tou.

Was Jan nou klouk of was Jan nou dom,
n flotske lallen of pokkel die krom.
Was Jan nou dom of was Jan nou klouk
Het blift veur èlk een gesloten bouk.


De Klarinet

Het wordt al wat eerder donker en bij het kacheltje is het gezellig werken aan de klarinetten. Ik denk op het moment (een moment opname) aan alleen maar klarinetten te verzamelen en te restaureren van voor 1950/1960. Deze trend zal zeker de toekomst worden omdat er al grote namen c.q. bouwers mee bezig zijn en de instrumenten duur verkopen.

Deze klarinetten zijn vaak met veel meer zorg en veelal met de hand gemaakt door vakmensen. De kleppen krijgen dan een flinke opknapbeurt zodat ze als nieuw blinken en dan wordt het opeens een heel ander nieuw instrument.  Ik heb op het moment een Fontain Couesnon op de werkbank liggen. Trouwens het instrument is door een andere bouwer gemaakt. Ik vind dit zeer verwarrend want ik wil graag weten wie de bouwer is maar ja...het instrument is super, de intonatie ietwat wennen.

Böhm versus Oehler systeem

In Amerika leerde men generatie op generatie de Böhm klarinetten bespelen. Würtlitzer de specialist van het Oehler systeem deed moeilijk zaken in Amerika. De man woonde in Oost Duitsland sprak en verstond geen Engels en daar bleef het bij. Het leuke is dat het geluid van een Böhm niet kon tippen aan de Duits donkere en lyrische klank, maar de grepen waren bij de Böhm weer veel gemakkelijker. De oplossing kwam later Würlitzer bouwde de reform-Böhm klarinet en tot op heden, ook vanwege de prijs, wordt het heel weinig gebruikt.

De klank bij een Refom-Böhm klarinet bleef dus Duits en de grepen zijn Duits/Böhm...De klank bleef Duits en als je het mij vraagt kun je dan even zo goed een Duits systeem bespelen want de moeilijkheden bij de grepen zijn te overwinnen. We zijn/worden niet allemaal top klarinettisten...waar dan de grepen van het Duits systeem wel iets in de weg zitten.

De Böhm specialisten/bouwers blijven aan het experimenteren met dan weer een hard rubberen body of een ander tonnetje dan weer een ander mondstuk, om de klank te benaderen.

Àpropos een ander mondstuk...Als je een Würtlitzer bespeeld dan moet je ook een Duits mondstuk nemen. Nu in deze tijd van gemakken zoekt men een mondstuk die gemakkelijk blaast, maar vroeger moest je het met het mondstuk doen die erop zat en lukte het niet dan moest je maar oefenen...en zie daar na een half jaar lukte het en is het jouw favoriet mondstuk geworden. Ik kocht nieuwe sax mondstukken voor een orkest en het was me een gepiep en gejammer. De meiden bleven op mijn advies volhouden en na een half jaar geen piepeltjes meer en de klank die ik voor ogen had kwam te voorschijn.

Evenzo de klank moet je, zoals ik al zei, zelf voor ogen hebben en dan zijn de Böhm klarinetten wat kil en soms metaal-achtig, vooral als je iets harder blaast. Ik doe verschrikkelijk mijn best om zachtjes te blazen, te intoneren en maar oppassen dat je niet uit de ban springt...In mijn opnamen is dat goed te horen...soms zit er een geluidje tussen waar de beheersing even te wensen over laat. Luister naar Cry me a river...

Groetjes
John Hoekman