Even op een zijspoor

De ole schoul in Grimmersum.


Een verhaaltje in het plat,

Ik was des-tieds schoulmeester in Lötjehörn en toun ik op n keer deur dörpstroade luip noar schoul, zag ik dat aal kinder oet heur doun waren. Ze waren onder mekoar aan t gugeln en proaten, dat ik docht door mout wat aan haand wezen. Ik vruig Kloas aine van jongs woar ik nog al goud mit kon ‘wat binnen joe ja drok vandoag, wat is der te doun.’ Kloas zee: ‘dat kin k nait zèggen meester, ik wil nait flappen.’ Ik zee dat kist mie toch wel vertellen…en noa wat proat kreeg ik hom zo vèr-hìn, dat hai t wel wol vertellen, as ik hom mor nait dee oetschellen. Ik zee: ‘dat komt aal goud mienjong.’

‘Joa meester’ stutterde jong…’guster toun wie deur t loug kwammen, luipen we over tille noar òldiek en opains heurden wie door aine bölken…Help…Help…wie keken eerst om ons tou mor toun wie over brugleunen keken zagen we n hail dik wief noakend op n leutje vlötje in t woater…ze bölkte as n schoap dij mit kop in t schut vastzit… We hebben ons geliek oettrokken en sprongen as pòggers in t moar. We hebben dat vlötje, tussen ons in, aan kaante trokken…en wait je wat ze zee toun we op dreuge stonnen? ‘nu omdraaien en niet kijken!’…joa… dat was vanzulm te loat…wie haren ja alles al zain.’ ‘Zo zo’…zee ik mit n oetgestreken kop… ‘dat was ja n barrel.’

Toun ik om nommedag thoes kwam ston mien kostjuffraauw mie al op te wachten. ‘Mien laive tied’ zee ze…’goud dat je kommen, door is zo’n aldernoarst dik wief dij wil mit joe proaten, ik wer der al mit verlegen.’ Ik zee: ‘wat veur n wief dìn.’ Dat wait k nait ze komt dunkt mie oet stad, ze zee dat ze mit joe proaten wol. k Heb heur in veurkoamer hìnzèt door zit ze op joe te wachten.’

Ik ging gauw in veurkoamer en woarachteg door zat ze aan toavel. Ik vruig: ‘wat kin ik veur joe doun, juffraauw?’ Ze vruig hail wies: ‘Bent U de meester van die onbeschofte kinderen hier in het dorp? Ik wol nèt Joa zeggen mor ze snoerde mie de mond en ravvelde deur: ’Ik kan me niet meer in het dorp vertonen ze roepen me van alles en nog wat achterna en ook nog in die platte boerse taal. Ik wil U de situatie even uitleggen , want ik ben een fatsoenlijk mens. Gisteren, met dat heerlijk weer, wilde ik even zonnen en omdat ik mijn zwemkleding niet bij me had, ben ik zoals de Heer me heeft geschapen, op een vlotje gaan liggen dat daar aan de oever in het water lag en toen Ik een beetje ging peddelen, kwam ik plotseling in een sterke stroomversnelling terecht die mij ongewild meesleurde door het hele dorp.’
Joa… docht ik…as òl Koegel de zieldeuren openzet, dìn gait t haard. ‘Ik schreeuwde om hulp en die rotjongens hebben me uit het water gehaald.’ Ik docht, ‘din heie gelòk had, aans was je mit joen haile aierkörf op t wad terechte kommen.’

‘Mor wat wil je wat ik mout doun juffraauw?’ ‘U bent toch de meester en ik wil dat U de kinderen streng toespreekt om mij niet meer lastig te vallen.’ ‘Dat kin k begriepen juffraauw’ en toun ik heur noar deure brocht zee k nog…’k zal mien bèst doun.’ Ik haar het der loater mit òl mester over en dij lag vanzulm dubbel…Hai zee: ‘Zal k die wat vertèllen?…doe dust apmoal niks!…wat mout dat dikke wief mit blode moarze in t woater.
Even loater, as je t over de duvel hebben, ston ze achter ons in t lokoal…’Goedendag heren…ik ben van de onderwijsinspectie en wil graag met U de les volgen…’dat komt mooi oet’ zee òl mester ‘wie wol t nèt mit kinder zwemmen goan.’


Toelichting,
Het verhaaltje is een eigen interpretatie over een thema uit het boekje ‘As de School noch in d’Loog stunn’ van Liesel Oostinga in het plat-Duuts.

Pòggen = kikkers
Flappen= klikken
Er wordt in het verhaaltje steeds over een wief gesproken en in mijn omgeving wordt dat meestal als ordinair opgevat maar in het plat-Duuts wordt het normaal veel gebruikt en men vindt het een heel normaal woord.
Zo-ook het woord lèllebèl is voor een westerling een verschrikkelijk woord maar in mijn omgeving is het gewoon een vrouw die veel praat dus een babbelaarster, maar wel in slechte zin.
Zieldeuren = sluisdeuren.
Moars = achterwerk=kont=billen. Een deftiger woord voor moars in het plat = neers.
Hai hèt neers dichtknepen = Hij is gestorven.

John Hoekman