zondag 20 oktober 2013

Logboek deel 117

Fritz Baermann klarinet

Een tijdsbeeld over de voorstelling 'olwiefkenijs' en de rare ideeën van een gepensioneerde dorpsdirigent in een drieluik-blog.

Olwiefkenijs

Het is 19 okt. 2013 en het weer is nog steeds prima.

Ik had vorige woensdag voor de tweede keer in korte tijd een optreden in Finsterwolde. Je kunt eigenlijk spreken over een thuishaven, daar ik hier ook vijfentwintig jaar dirigent ben geweest in Finsterwolde. Dit tweede optreden ging ook weer zoals ik bedoeld had. Ik zal natuurlijk ook berichten als het niet goed gaat en dat is in het verleden al een keer gebeurd. De fout die gemakkelijk wordt gemaakt is klakkeloos een snabbel aannemen, zo van ha ha...ik heb een optreden. Ik moest dit vroeger wel eens doen vanwege het brood op de plank. Je klimt de ene keer de ladder omhoog en dan val je weer als een baksteen naar beneden.

Voorstelling en publiek moet passen. Je kunt geen Mozart spelen in een kroeg op de kermis, dat is dan wel een extreem voorbeeld maar zo ongeveer moet je het bekijken. Ik kreeg laatst een telefoontje, de man had van mij gehoord, voor een optreden. Ik merkte al snel dat ik voor de achtergrond was...hij ging er een bingo tussen door gooien...een toespraak en of ik dan een half uurtje kon opvullen...met wat grappen. Nu...dan merk je al wel dat punt één de mensen weer veel te lang moeten luisteren naar een doorgeslagen narcist en punt twee veel te lang op een stoel moeten zitten. Als ik dan aan de beurt ben gaan ze vast en zeker naar het toilet.

Op een reünie gaan ze, logisch, allemaal praten en moet je geen cabaret willen, neem dan een achtergrond muziekje. Ik maak naast mijn voorstelling nu ook een potpourri video-beelden met uitsluitend muziek...kijken ze of kijken ze niet maakt me niet uit...dan is het gewoon achtergrond, maar het optreden gaat dan wel naar de kloten en de mond op mond reclame zal ook niet geweldig zijn.

Het verhaaltje in het Grunnegs.

Ik mos lèst mit vraauw n buustholder kopen. Ze haren allint push up buustholders...zegt dij verkoopstertje..."Push betekent duwen en up is omhoog“...Ik zèg „vertel mie wat.“

Ik zeg tegen vraauw doe moust de borsten omhoog tillen. Zai t hokje in en toun ze de barrel omhoog haar ruip ze „ woar hèst doe dij buustholder.“ Ik zèg „lot mor weer hangen,“ zat ze der boven op.

Ik zeg loat mie dij borsten mor tillen..."dat zol die zo paazen“ en toun mos ik dij buustholder vastholden. Zai haar t spul weer oareg nuver omhoog, t zat ook nuver in dij buustholder mor toun mos t ding van achtern nog vast...Ik zèg „lot mor weer hangen.“

„Doe moust achter mie stoan“ zee vraauw „mor gain flauwekul in winkel è..“ Ik docht noa... en legde buustholder op de grond en zee „ stap doe der mor in, din trek ik t omhoog,“ mor ze was te braid van achtern...Ik zeg „ lot mor weer hangen.“

„We doun het over de kop hìn“ ...Opains ropt dij verkoopster...“kunnen jullie klaar komen“ Ik zee „ Nee“ ...“moet ik helpen“...Ik zeg: „Joa...kin mien vraauw der bie blieven.“

De Klarinet

De reform Böhm klarinet heeft zijn oorsprong in de Oehler klarinet. Dit systeem werd ontworpen door Oskar Oehler (1858-1936) Hij speelde in het Berlijns Filharmonisch orkest. Hij ontwierp zijn model toen hij zijn klarinetten atelier begon in 1878 in Berlijn. In dit jaar nam hij ontslag als klarinettist bij het orkest.

Drie zaken waren van belang 1) de technische problemen 2) de intonatie 3) het volume. Oehler was een verwoed reiziger en dat was in die tijd een hele toer om je per koets te laten verplaatsen en zo ontmoete hij op één van zijn reizen de heer Carl Baermann in München. Carl was de zoon van Heinrich Baermann die leefde van 1784-1847. Dit was eigenlijk de man die het mondstuk omdraaide en het riet met de onderlip bewerkte in plaats van de bovenlip wat toen gebruikelijk was. Baermann was de uitvinder van de Baermann klarinet.

Oehler ontmoette ook A.Neff in Kassel en zal ook hier ervaringen hebben opgedaan. Er bestaat nog een firma Neff holzblaasinstr. in Duitsland. Oehler had dus een goede kijk op de zaken wat er zoal gaande was in Duitsland. De drie bekende leerlingen van Oehler waren Oskar Uebel, G.Greassel en L.Warschewski. De zoon of kleinzoon van Frits Graessel is gestopt in 1975 met klarinetten bouwen.

Het is dus best mogelijk hier van deze Greassel nog eens een keer op eBay een klarinet te bemachtigen. Warschewski (1888-1950) is naar Stockholm gegaan als klarinettist van het orkest aldaar. De veranderingen die hij aanbracht aan de Uebel klarinet zijn een beetje vaag men vermoed dat het te maken heeft met bobbels in de boring. Volgens mij was het een branieschopper...maar dat is mijn persoonlijke mening. De boring van Oehler was 14,8 mm en was voor die tijd een wijde boring. De centered tone boringen kwamen pas na 1960.

Volgende keer verder
Groetjes
John Hoekman






Geen opmerkingen:

Een reactie posten