Tjoam en Kneles

Klooster Ter-Apel

Een tijdsbeeld van de voorstelling 'olwiefkenijs' mitsgaders de rare ideeën van een gepensioneerde dorpsdirigent.

Olwiefkenijs

Deze week (20/6/2015) flyers over de voorstelling verstuurd naar diverse instanties. Ik merkte dat de markt hier ook verzadigt is maar toch ook leuke reacties ontvangen en... misschien nog het theater in? Ik wacht maar af. k Wil proberen een G klarinet te kopen de klank bevalt me wel, zou mooi zijn voor de voorstelling. Verder geen nieuws behalve dat mijn blog deze maand 444 keer bezocht is en dat is voor een amateur narcist toch leuk.

 

Het verhoal over Tjoam en Kneles (in t Grunnegs)

Twij òle vrijgezellen dij nooit thoes oet goan binnen. Ze woonden in De laite dat ligt bie Bennewole. (De Lehte bij Bellingwolde) Enjo vd Laan heeft in 1893 Grietje Iezer vermoord. Het klooster Palmear lag in het Reiderland en er woonden in 1288 bij een volkstelling 191 nonnen.

 

Kneles zit gain stevegaid in en ze kint nait miemern. Dat komt ze hebt gain verstand t’is aal roemte, din proat je in de roemte en as je in de roemte proatn din heb je gain verstand. Ze hebt ter wat veur kregen, t hèt nait holpen, nou lullen zo ook nog oet heur nek. Je moutn het n aitske vergelieken mit onze regeern, ze bedoulen het goud mor ze kint heur beter stil hollen.

Lezen en schrieven wil ook nait. Domie kwam langs, slagt Kneles gauw biebel open, dut net of è aan t lezen is. Domie zegt “holst biebel op kop Kneles” dat wait k wel zegt Kneles, dat komt ik bin links domie.

k Zal joe wat vertellen

over Kneles vd Loan.

Hai hoesde in de Laite

vèr bie de mìnsen vandoan.

Kneles vd Loan

was een smokkeloar.

Leefde bie nacht en ontied

van stropen en smokkelwoar.

Kneles proat ik laiver nait over. Hai het in t hok zeten, het Grietje Iezer stoken in t lief. Ons volk hèt hom links liggen loaten, èfwe nog drokte om had der waren bie dij luiten hom rechts liggen. Je konnen mit dij slongel gain kaante op. Toun hai dood goan is hebt ze hom zittend begroaven, hai mos nog drij joar zitten.

Tjoam dij kin ik toun haar è nog bottertanden. Zien mouder was 14 joar toun ze van hom luip. Kerel, n wild vremde, het heur lopen lotten. Ze het 10 moanden lopen, ze hebt nooit aan tied docht. Toun Tjoam der was zaggen ze t vot wel, ze konnen hom nait bruken.

In t klooster

Toun mos hai t klooster in, het hai gelok had, doar konen ze hom wel bruken. In t klooster Palmear in t Raiderlaand woonden tounderstied 191 nonnen. “Mooi waark mit zoveul vraauwlu,” zee noaber en brabbelde in zuch zulm “as je t redden kinnen.” Ze haren ook n kapel in t klooster doar gingen ze miemern. Noa wat zoezerij mog Tjoam n keer mit, aal nonnen waren aan t miemern mit kop noar beneden. Dij donder docht Tjoam“ kop nait hangen lotten wichter è.” Pssst... zee der aine, ze keek hom niedsk aan. t Was der moesstil...vrezelk laankwieleg.

Toun schoot hom in kop dat hai nog n knikker in buuts haar, pakte t en net of t zo wezen mos vuil t op grond. Het ding rolde onder dij laange klaid van zuster Jéremia.Tjoam haar toun ook wat te miemern, hou hai zien knikker weer kreeg. Hai Keek bunzelachtig om zuch tou, ging gloepstreeks op knijen, tilde t klaaid n aitske omhoog mor t was doar pikkeduuster onder dij rokken. Zo zo docht Tjoam zai knipt dus de poes in t duustern, wait ik dat ook weer.

Der zat niks aans op hai mos der mit kop onder, goud en wel zat hai mit kop onder rokken zee zuster Josua dij achter hom ston ...amen...dee heur ogen open...knipperde nog wat en bölkte sloek tou haals oet “Stront aan de knikker.”

t Zol toch nait woar wezen docht Tjoam k haar t nog poetst. Aal nonnen bölkten in koor „knikker hom tou t klooster oet." Onderwiel haar Tjoam zien knikker weer en stammelde ”niks aan de knikker è hai is nog zo mooi schoon.” Was niks aan te doun, Tjoam wer tou klooster oetknikkerd.

t Bèste mor weer
Tammo

Olwiefkenijs 14 juni 2015

Stamboom van de Germaanse goden

Een tijdsbeeld van de voorstelling 'olwiefkenijs' mitsgaders de rare ideeën van een gepensioneerde dorpsdirigent.

De voorstelling Olwiefkenijs

Tammo was er de laatste twee maanden druk mee, altijd nieuw olwiefkenijs zoals in het dagelijks leven. Armoede blijft de rode draad in de voorstelling zo ook de veranderingen van de laatste 60 jaar. Het derde deel van de voorstelling gaat hoofdzakelijk over Tjoam een kameraad van Tammo. Tjoam wordt de dupe van de consumptiemaatschappij en krijgt een eetverslaving. Er is meer video- en filmmateriaal over vroeger alsook de muziek is aan gewerkt dus we gaan er weer voor...

Beschouwing

Ik heb het altijd met mezelf over filosofische onderwerpen, dat is niet vermoeiend en de kans op kritiek klein. Zo kon het geschieden dat ik laatst al filosoferend door het verdwenen dorp Weiwerd reed en een oude bekende loonwerker tegenkwam. Ik dacht even stoppen voor een praatje, geen moeilijke dingen maar gewoon een praatje, "n flotske gewoar worren." We kregen het over de grote verschillen in lonen, zijn tractor sloekt 200 liter diesel per dag...dat moest eerst in rekening gebracht worden alvorens wat te verdienen...nou dacht ik dat is zeker veel geld maar terzijde ook heel veel rotsooi in de lucht, een zonpaneeltje op het dak van de tractor zou hier niet misstaan.

Zijn loon, volgens hem, stond niet in vergelijking met dat van Jan Mulder die voor een stukje schrijven,waar je volgens hem alleen pen en papier voor nodig hebt, naar verluidt zo'n slordige
€ 5000 per week krijgt. Ik zeg .."ja daar moet je heel veel uren voor maken op de tractor, dat red je niet." Ik vertelde hem dat ik het onderwerp met mezelf al had besproken. Heel heel vroeger had je de Azen tegen de Wanen later kreeg je de Schieringers tegen de Vetkopers...ik zeg wacht maar af, eens zal het geschieden...de Bloarkoppen tegen de Kloarkoppen. Met deze filosofische opmerking stapte hij weer vol goede moed op de tractor en trok al maaiend ten strijde.

Onze cultuur

Een voldongen feit is dat op de dorpen de verenigingen grotendeels zijn verdwenen alsmede ook de middenstand die hier van profiteerde zoals kleermakers voor de uniformen, sport- muziekwinkels enz. enz..Je had vroeger blaaskapellen, mondorgelclubjes, diverse zangkoren en ook nog mandoline-clubjes allemaal zijn ze verdwenen of liggen op apegapen. Vorige week was er een open dag bij de verschillende asielzoekerscentra, de mensen lieten hun dansjes zien en men kon er heerlijk eten. Ik zie het in de toekomst voor me, straks gaat Klaas Huppeldepup zich ook aansluiten bij hun dans- of muziekgroepje. Een paar òlwiefkes zeggen tegen elkaar...wat leuk hè...andere cultuur...

Straks krijg je dat Piet gaat trouwen met een mooi meisje uit Senegal...allemaal niets op tegen. Maar dan kun je toch geen Wilhelmus van Nassouwe meer zingen en vooral niet van Duitsen bloed. We krijgen optochten met een zuidelijk karakter en onze cultuur wordt volledig verslonden door andere culturen...niets mis mee want we waren toch al een beetje uitgekeken op Peerd van Ome Loeks...Eens zei iemand dat we geen identiteit hadden...had ze dan toch gelijk? De heren van de politiek, de kloare-koppen praten over participeren volgens mijn filosofische gedachte beginnen de zaadjes te ontspruiten op de bodem van een vereniging, dus moet je toch op de eerste plaats je eigen cultuur stimuleren. De sociale contacten zoals haat en nijd, ruzie over de loten, de voorzitter de laan uitschoppen of..."ze mossen t hoar van elkander hebben," dit alles missen we en kun je echt niet bewerkstelligen op facebook.

Het geloof

Hoe zit dat nou met het geloof. Ik heb het met mezelf besproken...Je weet het niet meer in wie je moet geloven is het nu God of Allah. Ik heb maar eens de versen aangeschaft uit de Edda...begrijp er geen woord van maar het is weer in opkomst...via een app zeker straks te downloaden.

Ik heb het met mezelf besproken maar kan het nu ook delen...Het oude geloof komt terug Odin de oppergod hebben we nodig en klinkt ook stoer. Freyr die bij het ontwaken van de lente gewekt wordt tot een nieuw leven van liefde. Dat is het mensen...de held, Odin die naast diepe oprechte eerbied ook dartele spot dreef over zijn vermakelijke avonturen...Dat is het mensen we moeten het oude Germaanse geloof terug. We krijgen straks weer een wedloop van meer oorlogtuig omdat Poetin Boeh roept. We moeten op ieder gebied weer een aparte God hebben...zodat we de natuur weer meer respecteren. Kijk naar de gasboringen, de scheuren in de huizen hier in Groningen. Ik weet hoe het komt, we hebben Thor, de God van het gevaar niet geraadpleegd.

Éen God is echt niet voldoende, die kan het niet in zijn eentje aan, dat zie je toch ook om je heen...Hij leidt ons nu al 2000 jaar naar het goede en wat is er van terecht gekomen...De vluchtelingen, kinderen die verkracht vermoord worden, de jacht op geld en ga zo maar door. Een trainer van een voetbalclub was al lang de laan uitgestuurd. Onze God probeert wel alles maar krijgt het in zijn eentje niet klaar. Hij heeft ook mensen aangesteld op aard, die het goede moet verkondigen en wat zie je...ze stumperen maar wat aan en brengen zelfs God in verlegenheid. De Azen vochten vroeger tegen de Wanen tot ze besloten samen de vrede te beleven en de wereld, onze aardbol, samen te beschermen. Dat zou toch een inspiratiebron moeten zijn voor de wereldleiders en gelovigen. De mens en vooral macht even niet centraal stellen maar de dingen om ons heen meer met respect behandelen. 

Groetjes

Tammo

　

　

　

　

　

　

　

　

　

　

　

　

　

　

　

　

　

Nieuw Olwiefkenijs juni 2015

Het mannetje met de zeis

 

5-6-2015

Een tijdsbeeld van de voorstelling 'olwiefkenijs' mitsgaders de rare ideeën van een gepensioneerde dorpsdirigent.

Beschouwing,

Het is vandaag eindelijk dan zover, de zon staat hoog aan de hemel, de warmte die de natuur zo brood nodig heeft, overspoeld het Groninger landschap. Koolzaadvelden, vogels zingen alsook de zwaluwen hebben het druk. k Ga zo dadelijk met mijn zeis naar het land om een hap gras te maaien voor de ponys alsmede genieten van de rust, alsof iemand dat interesseert zou je denken. Het geeft toch een beeld hoe het nog kan op het Groningse platteland in het jaar des Heren 2015. De menselijke invloeden van buitenaf, de wereld om me heen, geven me echt niet zo'n vredig, rustgevend gevoel, tenminste ik kan er niet zo van genieten als het vertoeven in de natuur. 

Journalisten en opiniepeilers hebben het er ook druk mee alsook Youp van't Hek kan zich uitleven, man moet er per slot van leven. Ik vraag me af of de rijke bovenlaag wel eens gehoord heeft van de man met de zeis. Ik zie het beeld al voor me alsmede hoor ik ze honend, met een grijns van oor tot oor zeggen...een mannetje met een zeisje? Je zult denken of dat nou zo belangrijk is maar als alles vervlogen is bij de bovenlaag komen ze bij de man met de zeis terecht. De kerken lopen weer vol, er wordt geluisterd naar klassieke muziek. Al die hoge bonusen, geld en macht gedoe is tijdelijk, benevens in een handomdraai stort alles in gelijk een kaartenbak. Mensen leren geen moer van de geschiedenis het herhaalt zich telkenkere weer...Alleen je hebt als onderlaag verdomde pech als je in zo'n tijdelijke flow zit...als vluchteling in een bootje met vrouw en kind op de Middelandse zee dobbert, dan zou je de bovenlaag het weet ik wat wensen. Dit doet me denken aan de middeleeuwen toen de plattelanders Egge Addinga dood sloegen bij zijn burgt te Wedde. Egge Addinga plunderde van de onderlaag. Het is toch belachelijk dat in het jaar des heren 2015 zo’n slordige 600 jaar later niets is verandert...en... ik zie net als onze grote Frieze profeet Jaarfke nog een groten brand woeden in Europa.

Traauw nait mit joen bloudje om t goudje

Want as t goudje is verteerd,

zit je allint mit joen bloudje in hörn van heerd.

Olwiefkenijs,

Nieuw Cabaret-Olwiefkenijs komt er aan, beter dan ooit. Tammo gaat uitpakken met meer filmmateriaal en muziek. Maagie de vrouw van Tammo's vriend Tjoam kan Tjoam er niet bovenop krijgen. Tjoam maakt zich overal dik om...de melkboer stopt ermee, de dorpswinkel kan niet meer oet...daar kan Tjoam zich behoorlijk dik om maken. Maagie heeft er de handen vol aan om Tjoam er bovenop te krijgen...Als Tjoam er bovenop is dan maakt hij moezenusten...zo van wat zullen de mensen ervan zeggen dat een vrouw hem er bovenop geholpen heeft...Maagie stelde hem gerust ze zal hem nooit laten vallen, bij die gedachte kon Tjoam ook niet klaarkomen. Tjoam maakt de overgang mee van dorpswinkel tot zelfbediening. Hij wordt een verschieter, krijgt een eetverslaving. De reclame-boodschappen hebben hem in zijn greep. Magie zorgt ervoor dat Tjoam bij de kloare-koppen-school (universiteit) in de stad aan de slag kan als proefkonijn. Tjoam leert hier omgaan met zijn verslaving, maar hij valt wederom in een zwart gat...hij ziet er geen gat meer in en Tammo zal hem verlossen.

Groetjes

Tammo