Klarinet/sax mondstukken

Mondstuk houtblazers

Het dagboek van een gepensioneerde dorpsdirigent, mitsgardes de rare ideeën van de old fellow.

Ik heb deze blog gemaakt voor alle houtblazers die door de bomen het bos niet meer zien wat betreft mondstukken. Ik had en heb er zelf moeite mee, daarom wilde ik op een regenachtige dag zoals vandaag 4-8-2015 eens een keer de boel op een rijtje zetten.

Ik blies zelf op een Gigliotti nr 4 klarinet-mondstuk die ik onlangs verkocht aan een professionele muzikant. Hij was laaiend enthousiast legde zijn vanDoren B45 direct opzij. Op alt sax blaas ik nu op een echte vintage Chedeville (zat toevallig bij de aanschaf van een oude klarinet in het koffertje). Ik blies altijd op een Berg Larsen baan 120 een stoer mondstuk maar de Chedeville is vrouwelijker en wat zoeter. Spreekt enorm mooi aan...Ik was direct uit het veld geslagen.

Opmerkingen,

Er zullen mensen zijn die over de volgende filosofie anders denken maar door de ervaring denk ik het mijne zomede wil ik het delen.

Je hebt alleen al bij vanDoren een x aantal mogelijkheden (zie hun site en bekijk de tabel) Je hebt de B45 traditional de profile en de profile M13 serie, of moet ik toch een B46 aanschaffen. Ik bedenk net hoe oud moet je worden om alle merken uit te proberen.

Ik kom terug op de professionele muzikant die bij me op bezoek was. Hij maakte een 300 km rit (heen en terug) om een mondstuk uit te proberen. Hij zocht naar zijn geluid hoe raar het ook mag klinken. Dat kan... maar mijn advies is luister en bekijk meerdere filmpjes op Youtube en ook andere sites met opnamen van klarinettisten. Je hoeft niet naar de techniek te luisteren maar naar het geluid.

Zo luisterde ik toevallig naar de Turkse Klarinetist Serkan Cagri in het nummer Yalnizligin Sesi. Ik luisterde alleen naar het geluid en dacht hé dat is wat anders...Hij blaast naar mijn weten op een Hammerschmidt G klarinet en het mondstuk is mij onbekend. Daarna luisterde ik naar de Zweed Martin Fröst in het nummer “Let's be happy”een Klezmer tune en naar mijn weten blaast hij op een Buffet ...en via google of e mail moet je erachter zien te komen op welk mondstuk zij blazen, dit is nog belangrijker als het merk klarinet.

Zo hoor je twee werelden van verschil. Kies zelf een geluid wat bij jouw past maar wel naar een voorbeeld anders blijf je maar toeteren, zorg dat je het geluid zoveel mogelijk benaderd. Het belangrijkste is het mondstuk (en het riet maar daarover later) en niet zo zeer de klarinet. Maar dan komt nog het volgende een tip van mijn oude leraar...lange noten blazen in de laagte...probeer ook alleen op het mondstuk + tonnetje te blazen en probeer allerlei foefjes met de tong en vooral je ademhaling oefenen. Je moet leren op een mondstuk te blazen en niet dat het direct vanzelf gaat want dan krijg je een geluid waar je dan tevreden mee moet zijn maar niet wat je eigenlijk nastreefde of toch wel... nou dan heb je geluk. Wil het mondstuk in het begin voor geen meter na een half jaar blaas je de sterren van de hemel, alleen de doorzetter zal zegevieren.

Voorbeelden zijn...Zo wilde een klarinettist in Amerika een Würlitzer klarinet en ook een Würlitzer mondstuk want hij wilde het zo geroemde Duits geluid...De professional had een half jaar nodig om zijn doel te bereiken. Ik heb het zelf gehad bij de fanfare de saxofonisten kregen een nieuw mondstuk op mijn aanraden ...nou dat was me een gepiep en ik adviseerde dat ze er maar aan moesten wennen en zie daar na een half jaar sprak niemand er meer over en ik kreeg het geluid wat ik me had voorgesteld.

In het volgende overzicht ontbreken de Duitse mondstukken-makers.

Klarinet mondstukken—Wetenswaardigheden.

De echte klassiekers zijn

Charles en Henry Chedeville (neven) Parijs. Ze maakten ook blanks (mondstukken zonder naam) voor andere bedrijven o.a. voor Frank kaspar. Henry emigreerde omstreeks 1900 naar Amerika, werkte voor Selmer in New York. Opende later zelf een winkel in Philadelphia, Henry overleed in 1932.

(1920-1930 Parijs)...Charles stuurde zijn mondstukken naar Henry om ze in Amerika te verkopen. Charles Maakte ook blanks voor andere bedrijven o.a. Bettoney, Leroy, Robert, Meliphone, Barbier, Couesnon.

Lelandais nam de Chedeville Comp. over (1940) bleef de mondstukken maken tot 1970. Lelandais maakte ook vele blanks voor Delacroix, Bonade, Buffet en Evete & Scheaffer.

Glotin kocht het bedrijf in 1970. Bekende namen die op de één of andere manier met Chedeville hadden te maken waren: Meliphone mondstukken van Eugene Bercioux en Charles Chedeville, Bettoney, Leroy Guilbeau, Robert, Goldbeck.

Bekende mondstukken waren Cicero, Chicago, An Arbor van Frank kaspar allen Chedeville blanks.

De nieuwe Chedeville's prime wordt nu weer gemaakt door Bradford Behn...voor 750 dollar ben je de gelukkige bezitter.

Voor mij is Chedeville de grondlegger van de goede mondstukken. Alle vintage mondstukken zijn aan de dure kant. Hier moet ook bij worden vermeld dat Rod Rubber die ze gebruikten beter resoneert als gegoten rubber.

Bij de klassiekers horen ook:

Kal Opperman (Duitsland)

Selmer (Selmer nam Aldophe Sax over) de eerste mondstukken 1920. Selmer Goldentone is bekend nr 2 medium close nr 2 medium en 4 medium open.

vanDoren heeft een uitstekende lijn mondstukken en vooral de B45 is zeer geliefd bij de muzikanten. 56 Rue Lepic is de nieuwste van Vandoren.

In Amerika ontstonden ook namen die bekend werden o.a.

Brilhart,

Otto Link 1930 bekent is het Master Link mondstuk, Coleman Hawkes speelde erop.

Meyer brothers (New York) metalen mondstuk Ike Quebec speelde erop. Mondstuk klarinet van model 4 t/m 10.

Berg Larsen beroemd om zijn lange tafel, hij maakte de eerste mondstukken 1940. Ze lieten hun mondstukken gieten bij

J.J.Babbit (Lange tijd de enigste gieterij in Amerika)

Bijkomende bedrijven waren:

Dukoff Hollywood eerste mondstukken 1943/45.
Mc Gregory (1936) maakte ook mondstukken onder de naam Rico. Paul Desmond blies op een A4A18 Mc Gregory.
 

Belangrijke merken-namen-Klarinet / sax mondstukken

Runyoun

Coelho

Espina bekent door de Jody Jazz mondstukken.

Lawton (Engeland)

Yamaha (Japan)

Yanagisawa (Japan)

Ernst Schreier Michelstadt (Duitsland)

Claude Lakey

Walter Grabner de CXZ K13

Portnoy

Gaia

Borbeck

Zinner maakt vele blanks voor andere namen.

Riffault

Pyne

Kanter

Anthony Gigliotti-- Model P-P34-2-3-4 facing.

Bradford Behn maakt weer de oude Chedeville's (750 dollar)

Clark w Fobes (eBay 250 dollar) model 4L = te vergelijken B45 van Vandoren.

Buffet Crampon ook een chedeville model.

Noblet

Jack Brumer

J&D Hite

Gregory Smith

Guy Hawkins

Wolfe Tayne

J&amp D Hite...'j'facing.

John v Wie

Theo Wanne de Gaia mondstuk. De site geeft veel informatie over mondstukken.

Viotto

Vytas Krass de j25 Jazz Facing.

Everett Matson

Wodkowski (refacer)

Deze keer was het een lang verhaal
Groetjes

John Hoekman